Na Litwie stanął pomnik dla kpt. Jana Borysewicza („Krysi”)

Fundacja Wolność i Demokracja we współpracy z Fundacją Wileńszczyzna wzniosły pomnik dla kpt. Jana Borysewicza („Krysia”) na miejscu jego zamordowania w Kowalkach (Litwa). Zadowolenie z pomnika dla „Krysi” szczególnie wyrazili mieszkańcy wsi Kowalki, z których najstarsi byli naocznymi świadkami ostatniej jego walki z siłami zbrojnymi NKWD.


Na Litwie stanął pomnik dla kpt. Jana Borysewicza („Krysi”)Fundacja Wolność i Demokracja we współpracy z Fundacją Wileńszczyzna wzniosły pomnik dla kpt. Jana Borysewicza („Krysia”) na miejscu jego zamordowania w Kowalkach (Litwa).
Zadowolenie z pomnika dla „Krysi” szczególnie wyrazili mieszkańcy wsi Kowalki, z których najstarsi byli naocznymi świadkami ostatniej jego walki z siłami zbrojnymi NKWD.

Kpt. Jan Borysewicz ps. Krysia, Mściciel (ur. 12 września 1913 r. w Dworczanach, pow. Lida – poległ 21 stycznia 1945 r. w pobliżu wsi Kowalki na Litwie). Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Virtuti Militari V klasy.
Absolwent Seminarium Nauczycielskiego w Szczuczynie, w 1938 roku ukończył Szkołę Podchorążych w Ostrowii Mazowieckiej, w wojnie polskiej w 1939 roku był dowódcą plutonu (I batalion 41 pp). Aresztowany przez NKWD w 1940 r. był więziony w Baranowiczach i Brześciu, skąd zbiegł w czerwcu 1941 r. podczas ewakuacji więzienia. Od lata 1941 roku był w konspiracji, gdzie pełnił funkcję dowódcy plutonu w 3 kompanii na terenie Wasiliszek; od czerwca 1943 r. dowodził oddziałem partyzanckim, na bazie którego powstał II batalion 77 pp AK, następnie od maja 1944 roku pełnił funkcje komendanta Zgrupowania „Północ”, był uczestnikiem operacji „Ostra Brama”. W lipcu 1944 roku uniknął rozbrojenia i aresztowania przez armię sowiecką, wycofał się ze swoimi żołnierzami do Puszczy Rudnickiej. Rozformował jednostkę i stanął na czele niedużego kadrowego oddziału złożonego z najlepszych żołnierzy, po czym powrócił na swój macierzysty teren, w rejon Naczy i Radunia. Zdecydował się na świadome pozostanie na Kresach Wschodnich, w celu dalszego organizowania polskiego ruchu niepodległościowego. W czasie swojej wojskowej służby, odnotował na swym koncie szereg udanych działań bojowych przeciw niemieckim i sowieckim siłom okupacyjnym, m.in. rozbił więzienie w Ejszyszkach i zdobył Raduń. Poległ 21 stycznia 1945 r. pod Kowalkami w zasadzce grupy operacyjnej 105 Oddziału Pogranicznego NKWD. Jego ciało Sowieci obwozili po wsiach i miasteczkach ziemi lidzkiej i litewskiej – wystawiono je na widok publiczny m.in. na rynku w Raduniu i Ejszyszkach.

Otwarcie pomnika dla ktp. Jana Borysewicza zaplanowane jest na koniec stycznia 2014 roku. W otwarciu wezmą udział przedstawiciele lokalnych władz litewskich, goście z Polski oraz mieszkańcy wsi Kowalki.

W galerii zamieszczone zdjęcia przedstawiają początkowe prace nad stawianiem pomnika.

 

fot. wilnoteka.lt