Idea stworzenia pozarządowej organizacji, działającej na rzecz zbliżenia Polski i Litwy, zrodziła się wśród wywodzących się z Litwy studentów i absolwentów polskich uczelni. Ich wieloletnie doświadczenie w kontaktach pomiędzy tymi dwoma krajami zaowocowały ustanowieniem 6 lutego 2007 roku Fundacji „Wileńszczyzna”. Fundatorami Fundacji byli Piotr Jankowski i Miroslav Ciunovič.

Terenem działalności Fundacji jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym w zakresie niezbędnym dla właściwego realizowania celów może ona prowadzić działalność także poza granicami RP. Siedziba Fundacji mieści się w Warszawie, przy ul. Kanoniej 20/22 lok 16.

Zasadniczym celem działania Fundacji jest niesienie pomocy i wspieranie młodzieży polskiego pochodzenia zamieszkałych w krajach byłego ZSRR bądź studiujących w Polsce. Zadanie to realizowane jest poprzez:

  • udzielanie pomocy materialnej i niematerialnej osobom narodowości polskiej z zagranicy i Polonii;
  • rozwijanie i umacnianie postaw nastawionych na aktywne współdziałanie w rozwoju społeczeństwa polskiego i polonijnego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
  • tworzenie przyjaznego klimatu dla Polski i pogłębienia więzi pomiędzy środowiskami polskimi i narodami w kraju zamieszkiwania Polaków,
  • działalność na rzecz organizacji polskich i polonijnych, których celami statutowymi są: działalność naukowa, oświatowa, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej;
  • skupianie wokół idei Fundacji osób w kraju i za granicą.

Cele te realizowane są m.in. poprzez:

  • organizowanie i finansowanie zbiórek i imprez publicznych oraz współpracy z podmiotami gospodarczymi,
  • organizowanie działalności propagatorskiej, informacyjnej, wydawniczej i badawczej w zakresie związanym z celami Fundacji;
  • współpracę z władzami samorządowymi, rządowymi i organizacjami pozarządowymi działającymi w zakresie objętym celami Fundacji oraz współpracę krajową i zagraniczną z instytucjami oraz osobami fizycznymi wykazującymi zainteresowanie celami Fundacji;
  • tworzenie, prowadzenie i finansowanie placówek o charakterze szkoleniowo-wypoczynkowym, zwanych Domami Polskimi;
  • ochronę praw polskiej mniejszości narodowej na świecie;
  • wspieranie oświaty, kultury polskiej, dobroczynności oraz ochrony zdrowia i pomocy społecznej poza granicami Rzeczypospolitej m.in. przez:
  1. międzyszkolną wymianę i pobyty śródroczne uczniów,
  2. organizację i prowadzenie różnego typu olimpiad i konkursów,
  3. organizowanie i prowadzenie warsztatów, kursów dla dzieci i młodzieży oraz praktyk pedagogicznych dla nauczycieli,
  4. zakup i dystrybucję lektur szkolnych, podręczników itp.,
  5. organizowanie konferencji naukowych i popularnonaukowych związanych z celami Fundacji,
  6. występy zespołów i artystów polskich oraz ze środowisk polonijnych na świecie,
  7. wspieranie i finansowanie działalności instytucji kultury polskiej,
  8. popularyzacja idei dobroczynności i wolontariatu,
  9. finansowanie ochrony zdrowia i opieki społecznej.

Środki finansowe na działalność Fundacji pochodzą z:

  • darowizn, spadków i zapisów,
  • dotacji, subwencji i grantów,
  • dochodów ze zbiórek i imprez publicznych,
  • dochodów z majątku Fundacji,
  • dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej przez Fundację.

Fundacja może również prowadzić działalność gospodarczą w kraju i za granicą, bezpośrednio lub poprzez wyodrębnione jednostki organizacyjne zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Może tworzyć i przystępować do spółek prawa handlowego i innych podmiotów w kraju i za granicą.
Podejmowana przez Fundację działalność gospodarcza może obejmować

  • prowadzenie działalności radiowej i telewizyjnej, w tym nadawanie programów radiowych i telewizyjnych oraz produkcję programów radiowych i telewizyjnych połączoną z nadawaniem,
  •  prowadzenie agencji informacyjnych i wydawniczych,
  • działalność organizatorów, pośredników i agentów turystyki,
  • usługi hotelarskie – krótkotrwałe, ogólnodostępne wynajmowanie domów, pokoi, miejsc noclegowych oraz świadczenie w obrębie obiektu usług z tym związanych,
  • usługi gastronomiczne,
  • pozaszkolne formy kształcenia.